wijzijnopreis.reismee.nl

Busje komt zo

Inmiddels al lang en breed thuis en zelfs al weer aan het werk. Jullie hadden nog het laatste avonturen-verhaal van Japan tegoed. Woensdag in de namiddag teruggekomen in Tokio endonderdagochtendweer vroeg de deur uit naar Nikko. Tokio zelf niet echt goed gezien. Voor onze reis naar Nikko eerst een half uur met de metro naar een ander treinstation in Tokio. Hier vandaan duurt de tocht naar Nikko 2 uur.

Ik was gebleven bijwoensdagochtend. Dedinsdagmiddagwas het koud en nat. Bij het opstaanop woensdagochtendzien we dat de zon probeert door te breken. Prima. Snel ontbeten (standaard hotel-ontbijt) en richting de kabelbaan omhoog om vanaf een platform Mount Fuji te zien. Het is nog niet druk op het platform. Er gaat maar een wagon omhoog en een wagon omlaag. In een wagon passen vijftien mensen. Advies: wees er dus op tijd bij.
Beneden lopen we nu een deel aan de andere kant van het meer. Waar we een goed zicht hebben op de beroemde vulkaan. Ik probeer om een havik te fotograferen. Dat is wel gelukt uiteindelijk. Alleen een foto van zijn poging om een vis te vangen helaas niet.
We nemen de boemeltrein terug naar . Onderweg stappen we uit bij een klein station. Het is dan 20 minuten lopen naar een trap met 437 treden die ons naar een pagode leidt. Vanaf deze plek heb je opnieuw uitzicht op Mount Fuji met op de voorgrond de pagode. De pagode is niet bijzonder, maar door Fuji op de achtergrond staat, is het een mooi gezicht. De foto wordt vaak gebruikt in reisbrochures. Gek genoeg niet duidelijk aangegeven op de plattegrond. We dachten dat de pagode in de buurt van de ryokan stond. Niet dus, maar vier treinstations verderop. Het was op deze plek zoals jullie begrijpen niet druk.
We eten terwijl wij wachten op de trein onze sake sashimi gekocht bij de supermarkt op. Dat ga ik wel missen. Een supermarkt in lopen en gewoon maki of sashimi kopen. De een wat beter dan de ander maar allemaal prima van kwaliteit.
We hebben geen zin in om naar het centrum van Tokio af te reizen. We weten bij een van de vele kleine restaurantjes/ eetstalletjes onder de grond tussen het hotel en de metrolijn. We nemen dit keer beef udon. Die hebben we nog niet gehad. Udon is een dikkere noedel variant.
De trein van08:00 uurrichting Nikko zit propvol. De trein bestaat uit zes wagons waarvan de laatste twee doorrijden naar Nikko. De helt van de toeristen heeft niet opgelet moeten de halte voor station Nikko nog bij ons de in wagon worden gepropt. Die past niet meer. Ze blijven achter op het perron. Bij Nikko ons in de al volle bus gepropt. Bij de heilige brug stappen weer uit. Niet over de heilige brug zelf gelopen. Hier moet je voor betalen. En je kan een betere foto maken als je op de gewone brug staat. Via het park lopen we naar de eerste tempel die in renovatie is. Over de tempel heen is een metalen huis geplaatst. Binnen in de tempel mag je nu omdat ze aan het renoveren zijn, voorbij de drie gouden boeddha beelden lopen. Ze zijn wel afgeschermd met een lelijk plastic scherm waardoor je ook niet makkelijk heen kan kijken. Maar altijd beter dan van een afstand. Dan kan via het trappenhuis aan de buitenkant (onderdeel van het metalen huis) naar boven lopen om te zien hoe de renovatie van de tempel wordt uitgevoerd. Voor de renovstie is zes jaar uitgetrokken. Ze zijn nu drie jaar bezig. Wie wil kan een donatie aan de tempel doen door een stuk papier te kopen en daarop je wens/boodschap te zetten. Het papier gaat dienst doen als vulling onder de dakpannen.
We lopen door naar de volgende tempel. De toegangspoort bestaat uit 100 Chinese draken., maar ook deze staat helaas in de steigers. Het is de tempel die we als maquette gezien hadden in Takayama. In een van de kleine gebouwen rondom de tempel staat een wit paard. Het verhaal is dat het paard cadeau is gedaan door Nieuw-Zeeland. Het staat 2,5 uur per dag hier, daarna wordt hij weer in zijn eigen stal gezet. In de middag wordt er een paard dat cadeau is gedaan door de Japanse renbaanvereniging dat daar ook 2,5 uur staat. Het eerste paard van de shogun heeft er gestaan en sindsdien staat ee een paard.
We zien de beroemde houtsnijwerken van dit tempelcomplex de drie apen van horen, zien, zwijgen. Het houtsnijwerk van de slapende kat. Bij het compex zit een klein museum met voorwerpen uit de tijd van de shogun.
Het is voor een donderdag ontzettend druk. Volgende keer, als de renovaties klaar zijn, regelen we een overnachting hier. Toeringscargroepen toeristen blokkeren het hele pad zodat de 'losse' toerist nergens langs kan lopen.
Hoe goed alles bij andere Unesco monumenten is aan gegeven, hoe slecht is het hier. Wel zijn netjes alle verboden in het Engels uitgeschreven. Daar houdt het dan mee op.
Het is half 1 als we bij de halte staan en ons weer opnieuw in een bus hebben weten te proppen. Lopen naar de waterval is geen optie. De weg omhoog is langs een drukke weg met 30 haarspeldbochten. De rit naar de waterval duurt volgens het busschema 35 minuten. Maar zoals eerder geschreven is het heel druk en wordt er aan de weggewerkt. Pas kwart voor 2! Komen we aan bij de waterval. Een van de drie grootste van Japan. Deze is 100 meter hoog. Het is inderdaad een mooie waterval.
Bij een restaurant bestellen we een beef udon. Daar waren we wel aan toe. Vanochtend alleen maar zes stukjes maguno maki gegeten die we onderweg hadden gekocht.
Even voor half 4 sloten wij aan in de lange rij wachtenden op de bus richting het station. De andere waterval die hoger ligt laten we maar voor wat het is. We zitten met het feit dat de bussen hier de capaciteit aan reizigers niet aan kunnen en dat de laatste trein waar onze tickets geldig voor zijn om half zes vertrekt. We hebben namelijk niet de bus van half 4, maar 3 bussen later. De bussen komen al half vol aan. De rij achter ons wordt alleen maar langer want iedereen wilt die laatste trein hebben en voelt nattigheid.
De busrit terug - we kunnen zitten - duurt bijna sen uur. Even voor 5en lopen we naar de trein en kunnen we ook hier zitten. Dat is niet iedereen gegeven. Zij moeten ruim 2 uur staan.
Rond kwart over 8 terug bij asadaka station waarna we nog 20 minuten in de metro moeten zitten. We zijn laat voor Japanse begrippen met het eten. Veel eetstalletjes zijn al dicht. We kijken bij de restaurants in de toren. Helaas niet veel wat ons aanspreek en wij hebben geen zin in een van de duurdere restaurants met skyview. Gewoon wat sashimi of maki eten, is niet aan de orde in deze buurt. Misschien als je daarvoor naar het centrum gaat. We stappen bij een restaurant binnen wat ondanks het late tijdstip vol zit. Het is een Chinees. Wel moeten we binnen een kwartier bestellen want dan gaat de keuken dicht. We nemen een bak dumplings, wat groenten en twee kommen noedels met nog meer groente en garnalen.
Met een korte nacht voor de boeg, slapen we de laatste keer in ons hotel in Tokio. Morgen naar huis.

Mount Fuji is foetsie

Reizen via Amsterdam of Utrecht centraal tijdens de ochtendspits is voortaan peanuts. We survived Tokyo! Om 10 voor 8 begeven wij ons tegen de stroom in van forensen die kolonies werkmieren naar hun gebouwen lopen. Het deel waar ons hotel zit, heeft behalve grote hotels ook veel kantoorgebouwen met een eigen ingang vanuit de ondergrondse tunnels die uitmonden in het deel waar de metrolijnen en treinlijnen samenkomen. We stappen op onze lokale trein. Het reisbureau adviseerde om met een andere lijn te gaan en vervolgens over te stappen. Voor deze lijn moeten we zelfs betalen. We nemen de Jr-trein. Doet er iets kanger over, maar we hebben geen overstap en we kunnen onze treinpassen gebruiken. In Japan, maar dat had ik misschien al eerder vermeld, heb je verschillende ov-aanbieders met hun eigen tickets. Na zo'n 28 minuten als sardientjes in een blik, komen we aan bij een ander station. We zijn nog altijd in Tokyo. Ook op dit station is het druk en loopt iedereen in grote stromen achter elkaar aan. Bij de (rol)trappen sluit iedereen achteraan! Om zo rustig zijn of haar weg te volgen. Niks afsnijden en voordringen en duwen om de roltrap af of oo te kunnen.

We zien onze volgende perron niet zo snel (zo'n 14 perrons) de naam van de lijn die wij moeten hebben zien we niet terug op de borden. Bij navraag heet de lijn ook anders dan die op de tickets staat aangegeven. Vanaf hier nemen wij de trein naar Mount Fuji waar we een nacht in een ryokan blijven slapen.
Gistermiddag met de shinkansen op een van de vele stations van Tokyo binnengekomen om over te stappen op een lokale trein. Het station Shimbashi is net als vele andere stations in Tokyo opnieuw een mega knooppunt van trein- en metrolijnen. Vanaf het deel waar de treinen arriveren en vertrekken loop je, zonder dat je het in de gaten hebt, opeens bij het metrodeel. Hier onder de grond bevindt zich een heel leven met tak van winkels en eetstalletjes. We lopen verder - nog steeds onder de grond - richting het deel shiodome waar ons hotel zit.
En verder en verder en verder. Ruim 10 minuten - vanaf het metrodeel - onder de grond voordat we onze uitgang zien. Boven ons bevinden zich diverse kantoorgebouwen, restaurants en hotels. Iedere gebouw heeft vanaf de ondergrondse tunnels zijn eigen in/uitgang. Ook ons hotel. Via een roltrap vanuit de ondergrondse kom je in de grote hal aan. Het hotel maakt onderdeel uit van een kantoorgebouw. Het hotel gaat tot verdieping tien. Daarboven bevinden zich de kantoorpanden. Per 7 verdiepingen zijn er 6 liften werkzaam. Dat moet wel met al die mensen die hier werken. Het hotel heeft zijn eigen 4 liften.
Het hotel is groot en doet luxe aan. De kamer is - zoals wij al dachten - klein. Je betaalt voor de ruimte. En die heb je nauwelijks. Koffers opklappen is lastig. Ze open laten liggen is niet te doen. Jaja, de koffers zijn overgekomen vanuit Matsumoto. En hoe ze het voor elkaar krijgen, ik weet het niet. Maar ook deze vakantie is mijn spanband gesloopt. Het slot doet het nog. De gesp waarmee je de band vast kan zetten, is stuk. Het resterende deel van de band sleept over de grond.
We verruilen onze warme outdoor kleren voor wat luchtiger kleding voor in de stad. De zon schijnt en het is warm. We lopen opnieuw door de wirwar van tunnels via het metrodeel naar de treinen. Na 2 haltes stappen wij opnieuw uit en gaan lopen door een van de vele wijken. We zien de grootste en belangrijkste tempel van Tokyo. Om die te zien moet je je eerst langs een straat gevuld aan weerskanten met toeristenwinkels zien te wurmen. Het lijkt wel een kermisattractie. We zijn er snel klaar mee. Zo gezien en wegwezen.
Net als op vele andere plekken, is er de mogelijkheid om als toerist een kinomo te huren. Het verschil met de kimono's die we zagen bij de tempel van Nagano is groot. Die waren niet gehuurd bij de plaatstelijke kimono verhuur.
We lopen verder door wat straten met winkels met als thema messen en ander keukengerei zoals eetstokjes. Wie zijn eigen restaurant wil beginnen, kan verder terecht voor de gerechten van plastic. Gaijn kan zo aanwijzen wat die wilt.
Het is inmiddels donker als we bij de sky tower naar binnen gaan. op de 45ste verdieping mag je uitstappen en over Tokyo kijken. We nemen opnieuw de trein en rijden naar het uitgangsgebied van Tokyo. Nog meer lampen en uithangborden dan in Osaka. De restaurants trekken ons niet. Ruikt niet lekker en is afgrijzelijk duur. Het robotrestaurant kost je al 65 euro om naar binnen te mogen. Heb je alleen nog maar een show en geen eten.
Evert bestudeert een menukaart. Jullie mogen raden wat kost een chateaubriand van 200 gram?
Gelukkig zijn er nog betaalbare plekken om te eten zoals in Yakatori-street. Een paar straatjes gevuld met kleine eethuisjes. Op de kaart veel orgaanvlees (volgens mij zitten we bij de Chinees) maar toch een paar interessante dingen zoals kipsate, soep met dumplings en paddestoelen een aubergine van de grill.
Op de hotelkamer hebben we een kleine proeverij van 3 nihonshu van hetzelfde huis. Deze hadden we gekocht ergens bij de een van de winkels in het gebied van keukengerei.
Slecht geslapen, het is warm. En Evert heeft zijn bed verbouwd. (Jaha, heel gezellig hier. De meeste kamers hebben aparte bedden) Kennelijk is alles synthetisch. De onderlakens, de dekbedden alles. Alles eraf en met kleren aan is hij uiteindelijk in slaapgevsllen.
Het hotel scoort zeer slecht wat mij betreft. Het ontbijt - een te kleine ruimte voor alle gasten - stelt niks voor. Op de miso-soup en de rijst na geen Japanse hapjes. Wel veel brood, maar dan alleen met zoetbeleg. Verder is er ook geen fruit. Ik denk met weemoed terug aan de ryokan on Yudanaka. Ergste is nog dat we nog 2 dagen in dit hotel moeten doorbrengen. Het staat met stip op een qua slechte hotel van deze vakantie. En misschien zelfs wel allerslechtste hotel ooit waar ik tot nu toe in heb gezeten.
Enige pluspunt: je zit enigszins in het centrum.
Snel door rennen van de jr lijn naar de boemeltrein die ons naar Mount Fuij brengt. Deze lijn zit niet in de JR pas en dus moeten we een kaartje kopen. De trein vertrekt over 2 minuten. Gelukkig staan langs de wachtrij medewerkers die kaartjes invullen welke trein je wilt (snelle of boemel enof je een retour ticket wilt hebben. Met het papiertje kan je meteen door rennen naar de cashier. Hij print alles snel uit. Volgens het reisbureau moesten we morgen onze ticket kopen. Vreemd wij zijn nu met de retourticket goedkoper uit. Misschien pas ingevoerd? De retourticket is 2 dagen geldig. We komenom 13:00 uurin het dorp aan bij de voet van mount Fuji. Die is vandaag foetsie. Jaja, beetje flauwe opmerking, maar we zien die hele vulkaan niet. Daar maakte de conductrice al een grapje over in de trein.
De vulkaan is gehuld in wolken en mist.
Onze ryokan ligt op 5 minuten lopen van het treinstation. Het is een stuk groter dan degene die wij Yudanaka hadden.
Op weg van het treinstation naar de ryokan lopen we langs een kimono winkel. Zaten schitterende exemplaren tussen, maar wel erg aan de prijs om zomaar op te hangen.
We zien een paar grappige vogeltjes die we op foto zetten. Volgens mij een boomklever.
Als we verder lopen, komen we uit bij de lokale nihonshu brouwerij. We kijken rond in de winkel, terwijl we buiten allemaal stemmen horen. Kennelijk zijn ze iemand aan het opsporen die ons te woord kan en wil staan. We kunnen een paar glazen nihonshu proeven. Er is een tour, maar die slaan we over.
We zien nog een set met mooie nihonshu glazen, maar die blijkt niet te koop te zijn. Die staan er voor de sier en zijn van de vrouw van de eigenaar. Heel flauw! Dit keer kopen opnieuw een lokale nihonshu, maar deze heeft zilver 2016 gewonnen op een internationaal festival. De gouden winnaar 2016 vinden we minder.
We zijn er nu achter dat er twee varianten zijn. Een met extra toegevoegde alcohol. En de ander wordt net zolang gestook totdat hij de gewenste percentage alcohol heeft. Beide soorten worden beter naarmate de rijstkorrels verder worden gepolijst. De basis is 60 procent. 40 procent is de hoogste klasse.
Als we verder lopen, zien we een aparte vlinder? Een koliebrievlinder? We sjokken een uur langs het meer naar een tempel. Maar deze is heel bijzonder. Het weer slaat om. Het is nu niet alleen bewolkt en mistig. Het wordt kouder en het begint te miezeren. We proberen om in een van de kleine busje die rondrijden te komen. De eerste bus waar we in willen stappen om naar de andere kant van het dorp te rijden zit helemaal vol. Niet zo verwonderlijk. Het is een hele klein nus met hooguit ruimte voor dertig personen. Je moet net geluk hebben dat er iemand uitstapt als jij in wilt stappen.
We moeten wachten van de chauffeur op de volgende. Die volgens het bordje pas over een uur! Zou komen. De miezer slaat om in regen. En ons humeur slaat ook om. Het is zeker een uur lopen naar het hotel en dan moeten we nog verder de andere kant op, ook weer ruim 30 minuten lopen.
Gelukkig komt er opnieuw een smal mini-busje aan waar nog wel plek was om mee te gaan. Wat volgde was een bumpy ride. Als jullie Harry Potter 3 hebben gezien en de scene met de busrit nog herinneren, dan hebben jullie enige idee hoe onze busrit verliep.
Een schattig uitziend meisje (jonge vrouw) riep met een hoog vriendelijk schril stemmetje (zo'n kinderstemmetje dat uiterst vriendelijk en opgewekt klinkt) dat we nog in de bus bij kunnen stappen. Met haar vriendelijke stemmetje vertelt zij zowel in het Japans, Engels als Chinees welke halte er aankomt en wat er te doen valt.
Met het busje scheurt zij aardig door. Trekt hard op, remt hard en gilt daar iedereen moet inschikken omdat er nog meer mensen in moeten stappen.
Wanneer iemand op het knopje drukt om bij halte nummer 16 uit te stappen. Klinkt keihard - het kindstemmetje is veranderd in een fury - door de intercom: who pressed button for 16?!? Schuchter steekt een Chinese jongen die naast ons stond zijn hand op en roept: me. I want to go to the art museum.
Museum closed today! We stop at 17!
Ohoh, dachten wij. Als ze maar wel stopt bij halte 19. Bij het kimono museum opgezet door kunstenaar Kubota Itchiku (1917-2003) Het museum was gelukkig vandaag geopend.
Kubota Itchiku heeft toen hij 20 jaar oud was in het museum van Tokyo een deel gezien van een zijde kimono geverft in de Tsujigahana stijl. Deze stijl werd gebruikt tijdens de Muromachi periode (1333-1573) Niemand wist hoe ze de verf aanbrachten op zijde. De kunstenaar heeft pas toen hij 60 jaar oud was, de techniek kunnen achterhalen. In het museum hangen enkele van door hem ontworpen kimono's. Van een afstand zijn sommige nog mooier doordat ze een diepte effect hebben. Zijn wens was om als hij 100 jaar was op 80 kimono's Mount Fuij had afgebeeld. Helaas is hij 85 jaar geworden (ook een mooie leeftijd) en hangen de onvoltooide kimono's en de tekening hoe hij het in zijn hoofd had er ook.
Helaas hingen niet al zijn werken in het museum.
Voor de geinteresseerden:
http://www.thekubotacollection.com/en/collection-highlights/itchiku-kubota-art-museum-japan
De regen komt inmiddels met bakken uit de lucht vallen. We rijden met het Harry Potterbusje - waar wij met zijn 2en net in konden. De andere wachtenden moesten wachtenop de volgende bus. Dat zelfde geldt voor de rest van de wachtenden bij de haltes.
We warmen ons op in de douche. Onze kamer is mega-groot. Aparte douche en bubbelbad, twee wasbakken, een kamer wasbak en de met toilet (en de wc deksel gaat automatisch omhoog als je aan komt lopen. Uiteraard met brilverwarming)
De slaapkamer met twee gewone bedden en een ruimte waar de tafel en stoelen staan. Mocht het nodig zijn dan kan je de tafel en stoelen aan de kant zetten en vier matrassen met dekbedden neerleggen op de grond.
We krijgen een maaltijd op de kamer. Opnieuw erg uitgebreid met tal van aardewerken bakjes gevuld met lekkers zoals pickles, sashimi van verschillende soorten vis, zeewier, miso-soup, paddestoelen soep, shabu shabu etc.
Aardige mensen maar we zijn blij dat we de tulpen en de stroopwafels cadeau hebben gedaan aan de familie Ryokan in Yudanaka. Dat was kleiner en dus persoonlijker. ( en naar onze mening: het eten was net iets beter)
Ik ben benieuwd naar het zwemad en de onsen. Voor de vrouwen is dit op de 5de verdieping. Evert heeft geen zin om te gaan. We mogen toch niet samen. De voorzieningen zijn mooi. Tien stoelen met spiegels, fohns, gezichtlotions en borstels. Een ruimte met 80 manden om je spulletjes in te leggen. Dit is nog altijd Japan. Eerlijke mensen!
En als je richting het zwemgedeelte gaat, 20 douches met over shampoo, conditioner en bodysoap.
Er is een klein zwembad, jacuzzi en 1 onsen. Helaas vind ik deze niet zo warm. De onsen in yudanaka waren een stuk warmer. Het was tot mijn verbazing niet druk. Ik was er samen met 1 andere vrouw.
We hopen morgen op beter weer. Zou jammer zijn als we Mount Fuji niet zien.

Te warm voor de sneeuwapen

We rijden eerst met een boemeltrein, dan met een gewone trein terug naar Nagano. Hier drinken we weer een espresso bij de Starbucks en kopen bij de delicatesse zaak onze lunch in de vorm van komkommer maki en sake en maguno nigiri sushi. Even voor 12 uur stappen wij in een supersnelle shinkansen. De shinkansen bestaan uit shinkansen die onderweg alle stations aan doet en een supersnelle die ons in 1,5 uur naar Tokyo rijdt. De shinkansen waar wij nu in zitten, is helemaal volgeboekt. We hebben gelukkig niet voor niets in Kyoto sommige stoelen van treinen/ shinkansen vast laten leggen. De shinkansen rijdt zo'n 400 km per uur.

Vanochtend afscheid genomen van ouders en de dochter (?) die de ryokan runnen. De dochter vroeg naar onze verjaardag, want dan kan ze speciale eetstokjes geven.
Dat ik gister jarig was, begreep ze niet. In Japan is het niet gebruikelijk om je verjaardag te vieren zoals wij die kennen. Tot vijftig jaar geleden (sindsdien komt het vieren van verjaardagen steeds meer voor, maar dan nog niet uitgebreid met cadeaus) werd met nieuwsjaardag alle verjaardagen van iedereen gevierd, De gedachte daarachter was, dat wanneer het nieuwe jaar aanbrak, iedereen automatisch een jaar ouder wordt.
In Japan hebben ze net als in China 12 tekens van dieren. Alleen sommige dieren zijn vervangen voor anderen. In Japan komt het teken draak niet voor. Hier ben ik een zeepard. Evert zijn teken blijft gewoon slang.
We geven beide zakken met tulpen. (Ja, de zak met tulpen die voor de monniken bestemd was, hebben we hier gegeven. De bedoeling was om hier de stroopwafels en 1 zak tulpen te geven)
De dochter was helemaal overweldigt bij het ontvangen van het cadeau. Ik dacht: probeer uitleggen wat het is en hoe ze de bollen moet planten. We vroegen ons af of ze het aardewerken potje had geopend en de stroopwafels had gevonden. De dochter vroeg of ze het zakje mocht opmaken (is in Azie niet beleefd om de cadeaus meteen te openen)
Bij het zien van de tulpen wordt ze helemaal blij en loopt naar haar vader toe en wijst naar de lege bloempotten voor de deur aan. Haar vader - die we gisteravond voor het eerst zagen - en moeder hadden ook een mooie lacht op hun gezicht. De rest van de familie wordt erbij geroepen. (Mannen en zoon van de dochter)
Ik denk dat de oude vrouw die ons twee dagen geleden opwachtte, misschien wel de oma is.
Vader kwam heel lief met een extra cadeau voor ons. Twee bollpoints met laserpen.
Dus wie ooit de wijk shibu onsen van het dorp/stad Yudanaka bezoekt en voor een kleine ryokan een pot met tulpen ziet staan...... Laat het ons weten. Ik hoop dat ze mooi bloeien in het voorjaar.
Ik wijs bij de voordeur het papier met onze naam erop aan en of we deze mogen meenemen. In Japanse tekens staat er denk ik op: welkom Evert en Sylvia.
Zondagochtend uitgebreid ontbijt gehad. Negen zwart-wit bakjes gevuld met salades, worstje, komkomer en speciaal voor mij een stuk banaan. De dochter zag dat ik de avond daarvoor mijn ei had laten staan en vroeg in het Japans of ik geen eieren at. Evert had een omeletje.
Even voor half 9 beginnen wij aan onze wandeling de bergen in. Het is een stuk frisser dan voorgaande dagen toen we in het dal zaten. In Takayama was het nog 25 graden, hier misschien 9 graden. De locals dragen zelf al een dikke jas. Onder aan de heuvel, bij de begraafplaats aan de rand van het Yudanaka, zien we al drie makaken rond de graven schooieren.
We besluiten om naar het park te lopen waar de snowmonkeys zitten. Dit is een tocht vanaf de ryokan door de met beboste heuvels van 4,5 km. Opnieuw langs een smalle geasfelteerde weg gewandeld. De eerste 800 meter steil omhoog is het zwaarst.
Het is 2 kilometer lopen naar de parkeerplaats en vandaaruit is het nog eens 2 kilometer naar het park. Het is niet echt een park, maar een open plek in het bos. Er zijn wat steigerhouten padden aangelegd. Er is geen plek om rustig te zitten. Wel wordt er flink gebouwd en opgeknapt.
In dit deel van het bos leven zo'n 160 sneeuwapen. In de winter zitten ze in de hete poel die hier ligt. Het was ooit een kleine poel - onsen - en is door mensen enkele jaren geleden groter gemaakt. Zodat de apen meer plek hebben.
Het is fris (9 graden) voor ons, maar de apen vinden het te warm om te plonzen in de onsen. Sporadisch zit er eentje 1 voor een paar minuten. Om de apen op deze plek (in theorie kunnen ze gewoon weg) te houden en zo de toeristen tevreden te stellen, wordt er twee keer daags wat graan en appels uitgestrooid. De oppassers letten op dat mensen afstand houden tot de apen en niet in het water zitten. Een oude Japanner steekt zijn vinger in de onsen en steekt zijn duim op naar een van de apen. Hij wijst dat er lekker in moet gaan zitten. Een oppasser komt eraan gerend en wijst hem aan dat hij niet op de rand van de onsen mag staan/zitten.
Er zijn wat opstootjes in de groep. De makaken kijken tussen het badderen, eten, drinken en vlooien schichtig om zich heen of ze the Big Boss zien om vervolgens weg te rennen. We zien een aap met een kapotte lip en bijtwonden aan armen. Voor ons zat er een te relaxen in bad en werd voordat die en de toeschouders het door hadden zonder pardon door de boss in zijn oor gebeten. Maar hij liet zich niet wegjagen en ging weer in de poel zitten. Hij wrijft oor terwijl een andere aap hem zielig aankeek met een blik: nou ja, zeg. wat was dat nu?
Rond 11 uur wordt het drukker, het wordt dringen rond de poel door de toeristen. Daarnaast begint het helaas te miezeren. We keren terug via het bos naar het dorp. We hadden gelezen over een klein eettent waar ze curry serveren. Naast curry (1 soort) een zelfgebakken broodje (een plukbrood met ham en een plukbrood met room en krenten. Ook geen keuze in. Waren de laatste 2 broden, een kom tomatensoep en een ijsje toe.
Rond 11 uur wordt het drukker, het wordt dringen rond de poel door de toeristen. Daarnaast begint het helaas te miezeren. We keren terug via het bos naar het dorp. We hadden gelezen over een klein eettent waar ze curry serveren. Naast curry (1 soort) een zelfgebakken broodje (een plukbrood met ham en een plukbrood met room en krenten. Ook geen keuze in. Waren de laatste twee broden, een kom tomatensoep en een ijsje toe.
In ryokan opgewarmd met een douche en den plons in de eigen ryokan onsen. Opnieuw hadden we deze voor onszelf. (Wel gescheiden) verder geslapen. Kennelijk is alle vermoeidheid eruit gekomen.
Tegen18:00 uurworden we opnieuw gebeldd at het eten klaat staat. Ook dit keer weer uitgebreid. In plaats van shabu shabu hebben we nu ieder een grillplaatje voor ons staan om stukjes wagyu en groente op te leggen. Verder een pakketje gestoomde vis, sashimi van een vis waarvan ik de naam even niet weet, tempura groente en voor mij een salade in plaats van egg custard. Uieraard rijst en miso- soup.
We besluiten om met onze yukata aan en op de geta een paar onsen in de straat te bezoeken. We beginnen bij het voetbad, opnieuw langs het bad voor als je gewond bent en het bad voor oog en zachte huid.

Relaxen in ryokan

Op het treinstation van Nagano zitten we momenteel te wachten op de verbinding naar Yudanaka. Vanochtend om even over 9 uur zijn we op de trein naar Nagano, bekend van de Olympische Winterspelen in 1998, gestapt.

Op zo'n 1,5 km lopen staat de Zenko-ji tempel. Dit is een van de belangrijkste tempels van het land. In deze tempel staat het eerste boeddha beeld van Japan (afkomstig vanuit India via Korea) dat voor de verspreiding van het boeddhisme heeft gezorgd. Het echte beeld is veilig opgeborgen. Eens in de zeven jaar wordt de replica (gemaakt in de 13de eeuw) getoond en kunnen gelovigen hun repect betuigen/ offers brengen.
Het is zaterdag en kennelijk een speciale dag. We zien overal kleine jongens en meisjes gekleed in kimono. De moeders en oma's vaak ook in kimono en anders een mantelpak. Vaders en opa's in smoking. Soort van commune? Ik kan helaas vooralsnog hier niks over vinden op het net.
De tempel is nog in gebruik te zien aan mensen die wierook aan steken en in gebed gaan.
Onder de tempel loopt een gang. (Je bent een kleine 5 minuten bezig) Die is helemaal donker! Je ziet geen hand voor ogen en dat is ook de bedoeling. Niet vals spelen met een lampje! Het donker staat voor de dood. Op je weg door het donker moet je aan je rechterkant een sleutel voelen. Als je die voelt, dan heb je de deur naar het paradijs gevonden. Wij zijn blij. Wij zijn weer een stap dichterbij verlichting.
De tocht door het donker wil je niet doen als het druk is. Als er paniek uitbreekt, dan is dat een plek om te worden geplet. Lange mensen moeten rekening houden met hoofdpijn.
Een monnik gekleed in groen komt de trap op om de tempel binnen te gaan. Kennelijk staat hij hoog in rang, gezien de locals die hem aanstaren.
Bij een delicatesse zaak op het station wat bakjes maguro sashimi, sake nigiri sushi, maki met komkommer en maguro gekocht. Ziet er heel goed uit. We hadden bij onze favouriete supermarkt al een bakje maguro maki gekocht. Voor zo'n bakje moet je er vroeg bij zijn, er wordt maar 1 of 2 per dag aangeleverd. Het ontbijt vanochtend was flut. Bij de Starbucks gaan we voor een dubbele espresso (we kunnen wel een sterk bakje gebruiken)! Evert gaat voor een warme cinnamonn roll en ik voor een stukje pompoentaart.
In dit land hoef je niet van de honger om te komen.
Door onze stop bij de Starbucks lopen we nu 3 kwartier achter op het reisschema. Maar dat interesseert ons niks. De caffeine-shot konden we goed gebruiken. De temperatuur wordt langzaam aan kouder.
In Matsumoto is het een heel stuk kouder dan in Takayama. Scheen daar nog de zon en moesten we in de schaduw wandelen. In Matsumoto is het 9 graden.
In Yudanaka zien we onze naam buiten hangen bij de ryokan waar we de komende 2 nachten doorbrengen. Dit is Japan en worden we geloofd. We hoeven geen vouchers of paspoorten te laten zien. We worden welkom geheten door een oud vrouwtje (jaja, dit een gevaarlijke opmerking) en naar onze kamer gebracht. Ze gaat op haar knieen zitten en maakt een buiging. In haar beste Engels vraagt ze of we groene thee willen. Haar dochter (onze leeftijd???) komt eraan en neemt het over. Ook zij doet haar best in het Engels. Vraagt hoe laat wij willen eten en hoe laat wij morgen het ontbijt willen. Het is al een warmere welkom dan bij de monniken. We geven haar de aardewerken pot in blauwwit met typische Hollandse taferelen erop. In de pot zit een pak met stroopwafels. Vinden ze vast lekker als we al die koekjeswinkels overal moeten geloven. Ze wilt hem eerst niet aan nemen en wordt er verlegen van. We horen haar stem even later op de gang. Kennelijk laat ze nu het cadeau aan haar moeder zien.
De kamer bestaat uit tatami matten (schoenen bij binnenkomst uit. Slippers voor in huis staan klaar) en matrassen op de vloer. Op straat hoor je steeds klik-klak geluiden. Dit zijn de locals en de bezoekers die hier overnachten. Ze lopen op houten klompen/slippers en zijn op weg in hun yukata (pyjama) naar een van de negen publieke baden die dit dorp telt.
We maken een rondje door het dorp. In de boeken staat al dat het dorp soms bezoekers krijgen die 'naakt' rondlopen over de straten. Hiermee worden de sneeuwapen bedoeld. Het park waar zij 'wonen' ligt 4 km verderop. We zien als we net de ryokan weer uitstappen een van de apen langs over de balkonrand van een hotel klauteren.
Het dorp bestaat uiteraard uit soevenierswinkels. Een van de winkels is een soort van slijterij. We kopen 2 kleine flesjes nihonshu. Een is lokaal en heeft een prijs gewonnen. We zijn benieuwd. We zien dat de brouwerij boven op de heuvel ligt. We hebben nog zo'n 2 uur uur tot het avondeten. Tekort om naar de sneeuwapen te gaan. Het park sluitom 5 uur. Bij de brouwerij zit een klein museum. Behalve nihonshu brouwt het zijn eigen bier. Als we willen proeven mogen we het zelf inschenken. We proberen er drie, maar het is het niet. De nihonshu die we hebben gekocht, komt hier ook vandaan. Die proberen we vanavond op de kamer.
Het is half 6 als we terug zijn. Om zes uur als we op het punt staan om naar beneden te lopen, gaat de telefoon. Ik hoor Japans gebrabbel, dan het woord diner, weer Japans gebrabbel en dan 'hai'. Ik antwoord: diner? 'Hai'. 'Hai' staat voor zoiets als ' is goed'; 'ik heb het begrepen': 'prima'.
Beneden worden we opgewacht door de dochter. Samen met haar moeder heeft ze een supermaaltijd voor ons bereid (en voor de 5 overige gasten ook)
De ruimte is met schotten van elkaar afgescheiden. Zo heb je iets van privacy.
Het eten bestaat uit rijst, miso-soep met stukje surimi (krab), boontjes in sesam-pasta, pickles; klein kom met groente en bordje met dun gesneden wagyu beef voor de shabu shabu, garnalen tempura, een zoetwatervis, stukjes sashimi inktvis en zalm, groente met een bonendipsaus, kastanje, fruit, ei en egg custard. De dochter legde alles zo goed als het kon in het Engels uit. Verontschuldigde zichzelfs als ze niet op een woord kon komen.
Tegen bijbetaling - logisch - kan je cola, bier of nihonshu bestellen. We nemen Japanse thee en nihonshu bij het eten.
Het was supereten. We zijn nu al benieuwd naar het ontbijt.
We kleden ons om in onze yukata. Dit is een soort van katoenen ochtendjas met een klein jasje die je kan aan doen voor als je je kamer verlaat. De outfit die we leenden in het hotel in Takayama heet 'samue'. Dat bestaat uit een katoenen jas met broek. Meer een soort van huispak.
Bij het naar buiten gaan, lenen we 'geta' van de ryokan. Je kan ook kiezen om 'zori' (platte sandelen, zoiets als flip-flops) te nemen. 'Geta' zijn houten sandalen met onder de zool 2 houten latjes. Hierdoor sta je wat hoger. Dit zorgt ervoor dat wanneer de straten nat zijn of met sneeuw bedekt dan worden je voeten als je op geta loopt niet zo nat. Daarnaast wil je niet dat je dure kimono onder de modderspetters komt te zitten. Als je op platte flip-flops/zori loopt, loop je hier meer risico mee.
Zoals eerder vermeld in het dorp staan 9 publieke onsen. Ieder onsen heeft zijn eigen geneeskunde kruidenbad. Zo is er een bad voor mensen met maagstoornissen, als je last hebt van exceem, een bad voor wanneer je littekens hebt of andere huidaandoeningen neurologische afwijkingen, oog en zachte huid, verwondingen, en problemen met je organen. Deze baden zijn alleen toegankelijk voor de inwoners van het dorp en als je er overnacht. Je krijgt een speciale sleutel die toegang geeft tot de badhuizen.
Er is nog een groter bad die ook door dagbezoekers te gebruiken is. Verder zijn er nog een aantal voetbaden.
We starten bij nummer 3: watanoyu. Het bad voor mensen met littekens en huidziekten. We durven niet zo goed in de baden die bedoeld zijn voor mensen met maagproblemen.
Mannen en vrouwen gaan gescheiden in de baden. Kennelijk hadden we geluk want zowel de mannen als de vrouwen waren leeg. Je spoelt je eerst af met water in een ton naast het bad. Deze ton is al gevuld met heel erg heet water. Het bad zelf is ook behoorlijk warm. We kunnen omdat we beide alleen zitten met elkaar communiceren door wat harder te praten. De wanden zijn redelijk dun. Na 10 minuten krijgen we het behoorlijk warm. De korte wandeling over straat geeft een raar beeld. Ene helft van de voetgangers loopt lekker in zijn/haar yukata op de geta er redelijk relaxt bij. De andere helft is helemaal weggestopt in warme dikke jassen en mutsen. Het zal best koud zijn. Daar hadden we zekf in de oxhtend ook last van, maar door net te zijn ondergedompeld in een heet bad, voelt de buitenlucht heerlijk aan. We gaan naar bad zeven: nanakurinoyu. Het bad voor gewonden. Ook ditmaal zijn we allebei alleen. Dit keer moet je je afspoelen met ijskoud water voordat je het bad instapt. Het bad zelf heeft een andere kleur water. Is meer helder. Het vorige bad was meer troebel van kleur. Het water van dit bad is zelfs nog heter dan de vorige. Ik houd het niet lang uit en ga op het trappetje zitten. Daar is het al warm genoeg.
Bij het voetenbad op de weg terug was het helaas wat drukker. Die proberen we morgen. Het heeft wel zoiets met zijn allen over straat in een pyjama. Dat kunnen we thuis wel vergeten.
In de ryokan is beneden voor de mannen en vrouwen een aparte wasruimte. 2 douches, een wasbak en een onsen. Die is nog heter dan de laatste onsen die we buiten hebben geprobeerd! Voordat we last krijgen van een appelflauwte, stoppen we voor vandaag met het plonsen in onsen. We gaan thee drinken op de kamer en lezen en blog bij werken. Hier is het lekker relaxen.
In een ryokan heb je dus geen eigen wastafel, douche of wc. Die is gedeeld. Bij ons op de gang zit in ieder geval 2 wasbakken en voor dames en heren een wc.

No gaijin! bij all you can eat shabu shabu

Om 10:10 uurverlaten wij met de highway express Takayama, op weg in 2,5 uur naar Matsumoto.

Gisteren hebben wij voor ons doen uitgeslapen, rustig ontbeten met genoeg Japanse hapjes. Daarna het oude centrum in waar we snel over de 2 markten heen lopen. Geen lekker snacks. Het is een groente- en bloemenmarkt. We lopen naar Kusakabe - een oud koopsmanshuis - bezoeken. Het is nu een museum. Om binnen in de oude gebouwen te looen, moet je je schoenen uit doen. Dus houd rekening dat je geen sokken met gaten aantrekt :-)
Hierna lopen wij door naar het museum waar de praalwagens voor de lente optocht staan. We hadden geluk. Ook de praalwagen die ze in de herfst bij het vieren van de oogst gebruiken staat momenteel in dit gebouw. Het gebouw waar dit eigenlijk hoort te staan is in renovatie. De wagens worden nog altijd gebruikt.
Een van de wagens is een paar jaar terug opgeknapt voor 2,5 miljoen dollar.
Het gebouw naast het museum laat op verkleine schaal diverse tempels zien. Staan mooie tussen. We hebben helaas geen idee waar de echte tempels staan (als ze nog bestaan en niet zijn afgebrandt. Dit kwam vroeger nog weleens voor. Zo kan het zijn dat je naar een tempel kijkt die minstens al 5 keer is herbouwd.
De zon breekt door en het wordt weer behoorlijk warm. We gaan een stuk van de Nature Walk doen. Dat is net als op Miyajima een wonderlijke wandeling. De tocht loopt dwars door een buitenwijk over de geasfalteerde weg. Veel wildlife op een havik na is er niet te zien. Ik zie een mooie vlinder op een bloemetje zitten. Ik schiet wat foto's en bij het opstaan valt mijn oog op een raar uitziend blaadje. Totaal niet in verhouding met de rest van de blaadjes van het bloemtje. Het is een bidsprinkhaan! Het diertje lijkt mij verbaasd aan te kijken ( en het heeft wel iets weg van 'Alien' uit de gelijknamige film) Er landt een bij op naastgelegen bloem. De bidsprinkhaan kijkt er naar en met een snelle beweging grijpt zij de bij. De bij maakt geen schijn van kans als de poten van de bidspraakhaan om zijn lijf klemmen. Met een beet wordt - denk ik - iets van gif ingespoten en neemt de bidspraakhaan steeds hapjes van het slachtoffer. Als de bij opgegeten is, laat de bidspraakhaan zich op de grond vallen en rent ervandoor.
De rest van de wandeling is leuk omdat we door de woonwijk wandelen waar de locals gezellig in hun tuin aan het werk zijn. De laatste oogst wordt binnengehaald en de tuin wordt opgeruimd voor de herfst/winter.
Het is inmiddels tijd voor een belangrijk onderdeel - vinden wij - van de dag: de lunch! Dit doen we bij een restaurant dat bekend staat voor haar soba noedels. Soba is Japans voor boekweit noedels. We nemen de soba met lokale groenten uit de bergen met sake erbij.
Aan de andere kant van het hotel -op zo'n kwartier lopen - ligt Hida no Sato. Een openlucht musuem met 30 oude woningen die uit verschillende delen van Japan naar hier zijn overgebracht zoals het huis van de houtkappers, boer en papierbewerker. Het laatste beroep werd vroeger door zo'n 200 families uitgeoefend. Tegenwoordig beheersen nog maar 2 families de tactiek.
Het loopt tegen 3en als wij terug lopen naar het oude centrum. Tijd om wat sake te proeven. Genoeg proeverijtjes, maar de uitleg laat wat te wensen over. In brouwerijtje hangt een uitleg in het Engels. Geen idee wie ooit de naam sake mee naar Europa heeft meegenomen. Maar dit is de foute benaming! Sake is Japans voor alcholische drank. Dit kan dus van alles zijn. De drank die wij sake noemen heet in het Japans 'nihonshu'. De nihonshu kan je zowel koud als warm drinken. Ligt aan de soort. Over het algemeen worden de slechtere opgewarmd om zo de 'slechte' smaak te verdoezelen.
De rijst wordt ook gepolisht. Dit kan verschillende keren. Hierdoor ontstaat de verschillende alcohol percentages. Naast zoete bestaat er ook droge nihonshu We kiezen 2 proeverijtjes. Een met 2 glazen en 1 glas van de super nihonshu. Deze heeft al drie jaar op rij -2013/2014/2015- de gouden award gewonnen voor beste nihonshu van het land.
De winnaar van de gouden award vinden wij ook het lekkerst en nemen een fles mee. Bij het afrekenen blijkt dat we het proeverijtje cadeau hebben gekregen. We lopen naar de brouwerij waar we hebben gegeten en proeven nogmaals een glaasje van de nihonshu die wij toen lekker vonden. Valt tegen in vergelijking met de gouden winnaar. Bij de 3de brouwerij waar we binnenstappen, vallen ook daar de nihonshu tegen. Het is inmiddels al17:00 uuren dat betekent dat alles hier dicht gaat (of als is)
We willen nog een fles van die gouden award winnaar! En snel lopen we naar de eerste brouwerij. Die we niet konden vinden. Het oude centrum heeft drie straten die veel op elkaar lijken en als de winkels dicht zijn en overal een bruine houten deuren zitten, is het helemaal lastig. Uiteindelijk hebben we de winkel gevonden. We zijn te laat! De winkel is dicht. We zien haar door het smalle raam aan de zijkant de schappen bijvullen.
Onder het mom: niet geschoten altijd mis, klop ik op het ruitje. Ik zwaai en lach wanneer zij zich omdraait. Ze doet het kleine deurtje open (overdag is de grote deur open) ik bied onze verschuldigen aan, dat we weten dat ze dicht is, maar dat we graag nog een fles willen kopen. We mogen naar binnen! Als we duidelijk maken dat we haar nihonshu beter dan de collega's, begint ze te glimlachen en als bedankje te knikken.
De winkels sluiten hierom 17:00. De restauarant open pasom 18:00 uur. We overbruggen het uurtje met slenteren door een verlate winkelstraat. Etalage kijken zit er niet bij. De winkels zijn allemaal afgesloten met ijzeren rolluiken. We zijn een beetje klaar met de rijst, noedels, vis en zeewier. Bij restaurant 'Bull' gaan we voor de hida beef waar deze streek om bekend staat. We nemen een premium en de top klasse. Het wordt geserveerd met aardappelpuree, wortel en pompoen. Verder nemen we een bak met pickles, geroosterde groente zoals paprika, stukjes mini-mais, snijbonen en foccia brood (olijfolie ernaast)
Heerlijk gegeten. Wat opvalt dat op de menukaarten wel Chinese oolong thee staat bij de drankjes maar niet hun eigen sencha thee. Te bitter voor de toeristen?? Als we vragen naar Japanse thee, hebben ze het wel in huis en wordt het voor ons gezet. Japanse thee en water worden niet in rekening gebracht.
Bij een stalletje onderweg regelen onze lunch voor de busreis naar Matsumoto. Dit keline restaurantje met takeaway is ook pas open van18:00 uur. We zijn er al een paar keer langs gewandeld en kregen steeds te horen 'closed'!
Ik begin te begrijpen waarom ze oud worden in Japan. Ze slapen uit, tussen de middag winkel dicht, rond17:00winkel dicht en overal de tijd voor nemen.
Tegen21:00 uurlopen we in onze geleende pyama naar de 13de verdieping voor een plons. Dit keer willen we de grote hebben. Helaas is net voor ons iemand naar binnengestapt. We hebben ruim 25 minuten moeten wachten. Het bad is wat ruimer, maar het lijkt wel of de temperauur minder warm is als het bad van gisteren. Toeval? Of heeft iemand koud water erbij gegooid? Of verschillende temperaturen inderdaad per bad?
In onze pyama nog een bak ramen gegeten. Het blijft een grappig gezicht om iedereen in zijn pyama door het hotel te zien lopen.
De weg door de bergen naar Matsumoto wordt aangekleed door de bomen in herfstpracht. De rivier (laag water) heeft aquarel kleur. De gele, bruine en rrode bladeren steken er mooi bij af. Het is een stuk kouder dan gisteren en nu we door de bergen rijden, wordt het er niet warmer op. Het is 15 graden.
Iedere stukje grond wordt benut voor het verbouwen van eigen groente. Nergens is afval op straat te vinden. Zelfs niet in de dorpjes die wij passeren. Iedereen ruimt gewoon zijn troep op en wie langs een blikje/flesje loopt dat duidelijk verloren is en niet weggegooid, pakt het op en neemt het mee.
Bij de stad Matsumoto stappen we uit. De koffers in het hotel achtergelaten en weer op pad. In deze stad staat het 'Zwarte kraaien kasteel'. Het staat niet zoals zijn witte tegenhanger in Himeji op een heuvel. Je ziet het nauwelijks als je gewoon door de stad loopt. De binnenkant van het kasteel is ook een stuk kleiner. Dat het gebouw nog in oorspronkelijke staat aldus de legende komt omdat de lokale daimyo maandelijks 500 kg rijst offerde aan een beschermgodin.
De streek staat verder bekend om de grootste wasabi-boerderij. Het is even zoeken in de winkels in de omgeving, maar dan vinden we wasabi-pasta en zelfs wasabi-chocola. We vermoeden dat de lokals hun eigen wasabi maken. Dus gewoon de wortel kopen bij de groenteman en dan zelf raspen.
De dag sluiten we af bij een Shabu Shabu restaurant (dat heeft niks met onze Shabu shabu te maken) Shabu shabu staat voor een manier van eten klaar maken. Deze methode kan je vergelijken met fondue. Je kan kiezen uit twee basisbouillons en een vleesmenu kiezen. Je mag onbeperkt vlees van jouw gekozen menu kiezen en groenten. We gaan voor het beef menu. Dit houdt in dat we dun gesneden wagyu beef krijgen (2 varianten) en omdat dit het duurste van de kaart was, mag je ook het vlees van de goedkopere menu's nemen (varken en kip) we bestellen voornamelijk beef, kip en gehakt en heel veel verschillende soorten paddestoelen.
Normaal dien je langzaam aan, plakje vlees voor plakje vlees rustig in de bouillon te laten garen. We gooien steeds een aantal plakjes in de bouillon en ook meteen een hand vol paddestoelen.
Bij de derde ronde vind ik dat de bouillonpan wat kouder aanvoelt. Evert steekt zijn vinger erin. Even op het belletje drukken dat op tafel staat om iemand te roepen. De bediende ziet het al. Ze laat zien waar de knopjes zitten om de plaat hoger in te stellen. Dit vinden wij vreemd. Wij hebben er niet aan gezeten. Hoe kan die dan opeens lager staan. Wij vermoeden omdat we zoveel eten dat de bediendes steeds bij het opnemen van de bestellijst of ophalen van de lege bakken stiekem het warmhoudplaatje lager hebben gezet. Zodat vlees er langer over doet om te garen en wij dus minder snel kunnen bestellen. Ook werd al tussendoor naar onze keuze voor het dessert gevraagd. Is dit een hint?
We zitten al te grappen dat ze behalve stickers verboden voor honden, verboden te bellen nu ook binnen enkele dagen stickers verboden voor Gaijin op de ruit plakken. Een sticker met een verbodsbord met daarop een lang en een kort poppetje getekend. :-)
Het hotel heeft afgelopen mei de deuren voor het eerst geopend. Helaas niet plonsen in onsen. Wel wat meer ruimte op de kamer en eigen bad. Het is maar voor een nachtje. Morgen trekken we voor 2 dagen verder de bergen in met alleen de weekendtas. De koffers sturen we vooruit naar ons hotel in Tokyo.

Ps. Gaijin is Japans voor buitenlander.

Plonzen in onzen

Met de highway express bus rijden wij naar Takayama, een dorp in de bergen. Leuk om nu eens relaxt uit het raam naar de omgeving te kijken. De trein biedt toch een ander aanblik en rijdt vaak door de bergen (letterlijk) je ziet dan niets dan de tunnel.

De landbouwgronden zijn klaar voor de oogst of zelfs al geoogst. De rijst wordt op een andere manier verbouwd dan de andere Aziatische landen die we hebben bezocht. Waar bijvoorbeeld in China met terrassen wordt gewerkt, is in Japan de grond vlak.
Ik had het nog niet vemeld, maar in Japan wordt er links gereden. En overal staat iedereen netjes in de rij. Niet dringen als de bus of trein de deuren op doet. In lijnen op de vloer staat aangeven waar je moet staan. Mooi systeem.
We waren een half uur te vroeg bij de bushalte. Helaas werkt de busmaatschappij niet met non-reserved stoelen. Zomaar in een willekeurige bus stappen is er helaas niet bij. Wij moeten een half uur wachten op de bus die we volgens het reisschema moeten hebben.
Het weer zag er er troosteloos mistig uit totdat we door een tunnel reden. De zon schijnt in een vol in mijn gezicht. We zijn omringd door bergen beplant met bomen. Ben benieuwd of we nog wildlife gaan zien. Het zou een graad of 18 moeten zijn, maar het is rond de 25 graden. Beter dan regen, maar dit is weer teveel van het goede.
We hebben een overstap in Shirigawa-go. Het is een dorp dat bekend staat om zijn steile rieten daken. We hebben drie uur de tijd voordat onze andere bus vertrekt. De lockers zijn vol, maar we kunnen de koffers kwijt bij de balie. We slenteren de berg op voor een overzicht over het dal. Daarna dwalen wij rond tussen de oude huizen. Een van de historische huizen is nog te bezichten zoals vroeger. Het huis werd bewoond door een familie bestaande uit 20-30 personen. Op de boven verdieping werden zijderupsen gekweekt. In het huis zijn nog mooie panelen zichtbaar. Hier mag nog worden gefotografeerd.
De andere huizen in het dorp zijn ingericht als soevenierswinkel, restaurant of guest-house. Een paar zijn er nog bewoond. Zeg maar, een soort Marken van Japan.
Tegen14:30 uurstappen we weer op de bus en komen rond15:00 uuraan in Takayama.
Het hotel zit op 5 minuten lopen van het busstation. Dit is het eerste hotel waarbij we onze schoenen moeten uittrekken na het inchecken. Deze kan je beneden in een kluisje opslaan. Het hele hotel is bedekt met tatami-matten. Je mag er ook niet met slippers op lopen. Op sokken of op blote voeten.
De ruimte van de kamer is wat ruimer dan die in Kanazawa. Daar was de ruimte heel beperkt. Kasten hadden ze daar niet. Je kan je kleding ophangen aan wat kledinghangers aan de muur. Dit geldt ook voor de kamer in Hiroshima en Osaka.
We lopen het dorpje in en voordat alles dicht gaat (17:00 uur! Ook de winkels) bezoeken we Takayama Jinya, het voormalig regeeringskantoor. Later werd het administratiekantoor en rechtbank. Aan de achterkant bevindt zich de hallen waar vroeger de rijst werd opgeslagen > de rijst was de belasting.
Het oude centrum van Takayama bestaat verder uit oude houten gebouwen waar nu sovenierswinkel, restaurantjes in te vinden zijn. Takayama heeft een aantal sake brouwerijen. Sommigen geven tegen betaling een proeverij. Er is niemand die het verschil kan uitleggen.
Wel heeft een restaurant een samenwerking met de aangrenzende sake brouwerij. We besluiten om hier te eten. We kiezen voor de hida beef op de tafel-grill en voor de wakayu beef in de hotpot (soort van fondue)
Hierbij een proeverij van 3 soorten sake. En sprong er wat ons betreft er tussenuit. Zien of we kunnen uitvinden waarom de ene sake anders is dan de ander. Degene die ons aansprak is wat droger dan de andere 2.
Terug in het hotel, hijsen wij ons in onze pyama (broek en jas) die voor iedereen op de kamer klaar ligt met de bijpassende sokken met aparte teen. In het hotel bevindt zich op de 13de verdieping de onsen zowel publiek als prive. We dachten dat we een tijdje moesten wachten op een prive onsen, maar het valt mee. Er zijn er 3. Een grote, middelgroot en klein. De dames voor ons wachten op de grote, en de middelgrote komt net vrij. Je mag maximaal 30 minuten in de ruimte verblijven. Behalve de onsen bevindt zich er wasbak en douche voorzien van de nodige shampoo en bodywash. Het hangen in de onsen was heerlijk relaxt met uitzicht over de stad. Okay, veel uitzicht was er niet meer aangezien het donker was, maar het heeft wel wat. Er hangt een relaxte sfeer op deze afdeling. Zelfs bij de publieke onsen. Geen onrustig hysterische geklets zoals bij de monnikken.
De onsen zijn te bezoekenvan 05:00 - 09:00 uurenvan 15:00 - 01:00.
Verder goed aan het hotel is dat je je gratis gebruik mag maken van de wasmachine. Alleen de droger kost geld (100 yen voor 20 minuten)
Wie nog honger heeft, kantussen 22:30 en 23:30 uurgratis ramen eten op de 2de verdieping. Wat we dan ook hebben gedaan. We zien alleen maar Japanners en geen gaijin. We houden ons aan de regel: 'lands wijs, lands eer' en wij zijn Hollanders, dus gratis is gratis.
Hopelijk ligt ons bed net zo heerlijk als het bed in Kanazawa. Wat wil een mens nog meer?

Een bed om bij weg te dromen

Wanneer wij zijn ingecheckt maandag in ons hotel in Kanazawa en naar buiten wandelen, is het even voor 6 uur. Het is uitgestorven overal! De foodmarket is alom 17:00dicht gegaan. Een sakewinkel is nog open. We kopen twee kleine verschillende flesjes om uit te proberen. Als we door lopen naar het oude deel van de stad, zien we dat de meeste winkels bezig zijn om de deuren te sluiten. Na een rondje door het centrum en langs etalages, keren we om. Het enige waar wat leven is, is een straat met oude samoeraihuisjes die nu zijn omgebouwd tot Irish pub, pizzaria en tapas restaurant. Hmm,. Of je moet een van de duurdere Japanse restaurants binnen willen stappen. Maar omdat nu iedere avond te gaan doen...(denk aan vanaf 80 euro per persoon)

Opeens zien we een gek groot beest over straat scharrelen. Het lijkt wel een das. En op de foto - heel slecht - is inderdaad het dier herkenbaar als das. Bijzonder zo in het centrum van een stad. Een goede foto heb ik niet kunnen maken. Zodra het dier door had, dat wij hem hadden gezien, ging die via het riool ervandoor.
Bij de foodmarket ( en op 5 minuten lopen van het hotel) zagen we klein restaurantje met wat interessante don op de kaart. Don is een bakje rijst met een topping. Wij kiezen een bakje tonijn/inktvis en een bakje zoetwatergarnalen/krab (vers en niet samengeperst) omdat Kanasawa bekend staat om zijn bladgoud, is er als versiering nog wat bladgoud snippers overheen gestrooid. Bij het menu hoort ook een kom miso-soep. Voor wat groente bestellen we groene sojabonen.
Het hotel doet luxe aan. Er staat een bed met heerlijk zacht matras en dekbed. Ook een keer goed hoofdkussen.
Dinsdagochtendna het ontbijt (iets te westers helaas) bij de receptie een plek laten reserveren bij een rondwandeling door Myoryuji, het Ninja-kasteel. Het is geen echt Ninja-kasteel, maar in de volksmond heet het zo vanwege alle vallen en geheime gangen die in het gebouw aanwezig zijn. Vanbuiten telt net maar 2 verdiepingen, terwijl als je binnen bent, het er wel vier zijn. We mogen er geen foto's maken. We lopen mee met een groep Japanse toeristen. Wij krijgen om alles te volgen een leenboek mee met daarin foto's van de vallen/verborgen trappen en in het Engelse de tekst hoe ze werken. Erg handig en leuk dat ze zoveel moeite doen.
De winkels zijn inmiddels eens een keer open. (Veelal gaan de deuren pasom 10:00 uuropen) Al winkelend sjokken we richting het beroemde park van deze stad. Dat de herfst in Japan langzaam aan haar intrede doet is merkbaar. Niet wat betreft het weer. Het is tot nu toe overal zonnig. Soms zelfs behoorlijk warm. In Kanazawa gaat het gezegde rond: beter je bento-box vergeten, dan je paraplu. We zien veel mensen lopen met een onder de arm geklemd. We halen die van ons uit de koffer. Je weer maar nooit. Het was de warmste dag van deze vakantie!
Terug naar de wandeling in het park. De struiken en planten zijn allemaal uitgebloeid. De tuinierders zijn bezig met snoeien. De bladeren van de bomen kleuren geel en rood.
In het park staat een twee potige lantaarn en een villa dat nu een museum is. In de villa, waar de moeder van een lokale edelman woonde, is nu nog een aantal kimono's en wandschermen te zien. In Japan zien we veel soft-ijs verkopers. Het soft-ijs is in veel smaken te verkrijgen zoals soja bonen, kastanjes, zwarte vanilla, matcha en sake. Ik ben benieuwd naar de laatste. De smaak van sake is licht te proeven.
Het is13:00 uurals we terug zijn bij de foodmarket. Deze markt is wat minder dan die van Kyoto en Osaka. Daar had je genoeg stalletjes waar je kon snacken. Dat is hier minder en wat er wel is, vinden wij er niet goed uitzien. We lunchen bij hetzelfde restaurant als gisteravond. De eigenaar herkende ons > yesterday? Dit keer nemen we opnieuw sojabonen en ieder een dom met tonijn. Bij het menu zit weer miso-soep. We wandelen verder naar het oude gedeelte van de stad. In de oude panden zitten enkele handwerkzaken.
Even daarvoor loopt een rivier. Ik zie een havik over vliegen. Wanneer we de hoek om komen zie ik niet 1 havik Ik zie er wel een stuk of 15! Rustend op het dak van een gebouw of cirkelend over de rivier met soms een duikvlucht naar beneden of scheren rakelings langs het verkeer en de wandelaars. Als we goed kijken, zien we op de bodem van de rivier dode visjes liggen? Worden ze gevoerd door de locals of zijn de vissen slachtoffer geworden van een mislukte aanval?
We zijn uitgeput als we weer bij het hotel aankomen. Het is pas half 5. Het vroege opstaan, sjokken en de indrukken, hakken er nu in. We besluiten om even te slapen en in de kamer te eten. We hebben bij de supermarkt weer wat sushi boxen ingeslagen. In tegenstelling tot de sushi van de supermarkt bij ons, is dit wel goed. Zelfs de instandsoepen bevatten meer echte stukken groente dan de cup-a-soupen bij ons.

Eten tot je erbij neervalt!

We zitten weer in de trein. Dit keer van Osaka naar Kanasawa. De rit duurt zo'n 2,5 uur. Alle tijd om weer wat te tikken. De bento-box hebben we net opgegeten. Tot nu toe zijn de bento-boxen bestaande uit maki's van de Familymarkt het beste. Je moet er wel op tijd bij zijn, anders zijn de kekkerste weg. Ditzelfde geldt voor de salades. De titel van dit verhaal is een uitdrukking die wordt gebruikt over Osakanen. 'kuida-ore' eten totdat je erbij neervalt. Dat klopt wel. Overal eetkraampjes en stalletjes.

Voor ons doen hebben we vanochtend uitgeslapen (half 8 de wekker) en goed ontbeten. Verschillende lekkere dingen uitgeprobeerd zoals een salade van 6 verschillende soorten zeewier.
We checken uit, de laten koffers achter en gaan met de metro richting de haven, naar het aquarium. Sommige metrostations in Osaka zijn net zo groot als een gemiddeld treinstation in Nederland met een compleet eigen leven aan winkels. Rond kwart voor 10 lopen wij bij het aquarium naar binnen. Er zijn verschillende soorten aquaria met diverse soorten zeevissen van de hele wereld die leven rondom de Pacifische plaat. Sommige bakken herbergen ook zoogdieren, maar deze zien er zielig uit. In het midden van het aquarium bevindt zich een enorme diepe tank. In hierin leven twee walvissenhaaien van 4,5 meter. Er zijn maar 3 aquaria die deze vissoort herbergen. De walvishaaien zwemmen in de tank met verschillende soorten roggen en haaien. Een ander aquarium in Japan heeft zelfs 3 walvishaaien van 10 meter!
In de laatste hal kan je een rog of haai aaien. Wel van tevoren goed je handen wassen. Rondom het bassin bevinden zich meerdere wasbakken.
Met de metro reizen we opnieuw naar de foodmarket en eten hier wat stokjes met vis van de grill. Voor het eerst hebben we een zeeegel (rauw) gegeten. Smaakte goed. Bij de familymarkt nog wat bento-boxen voor de treinreis gekocht.
Bij het hotel de koffers opgehaald en verder met de metro naar de stad San-Osaka. Ja, daar zijn we al eens geweest. Hier stappen we op de trein (thunderbird) een uur eerder dan gepland volgens het reisbureau.
Hoe is het bij de monniken afgelopen hoor ik jullie denken. Eergisteravond (dag van aankomst) om half 6 begon er in een kleine ruimte een meditatiedienst van 40 minuten. Officieel in kleermakerszit en met de handen een kommetje vormend. Als het te pijnlijk werd, kan je een krukje pakken. De dienst ging over concentreren op de ademhaling (in stilte!)
Daarna lopen wij door naar de eetruimte waar een vegetarische maaltijd op ons stond te wachten. Miso-soep, tofu, tempura, pompoen, zeewier en rijst kunnen we eruit halen. Helaas wordt niet uitgelegd wat de rest precies was of hoe het is klaargemaakt.
Om even over 7 uur begint een vuurceremonie. Nee, de tempel wordt niet in brand gezet. Een monnik brandt in een vuur ( staat symbool voor de wijsheid van Boeddha) houten stokjes (symbool voor menselijk verlangen) Boeddha brandt zo het lijden weg wanneer wij in gebed zijn om onze wensen te vervullen (herstel van ziekte, succes op werk of school) dit is ons niet uitgelegd. Dit heb ik van internet.
Als we willen kunnen we tussen19:00 - 21:00 uurin een onsen zitten. (Gescheiden) We hebben allebei niet zo'n behoefte om tussen kletsgrage mede-reizigers te zitten. Na een bezoek aan de tv-kamer om foto's en verhalen up te loaden, gaan we naar onze eigen vertrek. Rustig genieten van een kopje thee en lezen in ons boek.
Zondagochtend16 oktober, begon de ochtenddienstom 6:00 uur. We hadden de reiswekker in de koffer laten zitten, maar geen probleem om op tijd wakker te worden. De buren rondom waren al rond 5 uur fris en fruitig aan het kletsen. De ochtenddienst wordt geleid door dezelfde monnik als gisteren. Aan de zijkanten zitten nog 3 jongere monniken. De dienst (misschien is de info niet juist, maar volgens internet) is om de overledenen te eren en om te vragen (uiteraard door het geven van een donatie) ze in het hiernamaals te beschermen. De Japaners (onze buren) die aanwezig zijn lopen een voor een naar voren, geven donatie en maken een korte buiging. Ondertussen zingen monniken een herhalend een mantra. Daarna vertelt de hoofdmonnik in het Japans een verhaal van. 30 minuten wat op zijn tijd grappig is, want er wordt gelachen. Aan het eind - als de groep Japanners naar buiten loopt en het dus rumoerig en onrustig is - volgt de uitleg in het Engels. Deze uitleg duurde 3! Minuten. Het grappige deel van het verhaal weten we niet. Dat is niet aan ons verteld.
Het ontbijt is in dezelfde kamer als het avondeten. Weer met alleen westerse toeristen. Ik snap dat wij niet de enige toeristen zijn, maar had wel gedacht dat we met zijn allen in een grote kamer zouden zitten met de toeristen aan de ene kant en de monniken aan de andere kant. Maar die hadden het kennelijk te druk met het runnen van de keuken, het opruimen van de kamers en het beheren van de kassa's bij de tempels.
Het is even over 7en als we klaar zijn met het ontbijt.Om 9 uurmoeten we zijn uitgechecht en gaan de belangrijke tempels open. We besluiten om nog even terug te gaan naar onze kamer om nog wat te lezen. We zien dat onze matrassen al zijn opgeruimd.
De toeristen die deze plaats bezoeken worden verdeeld over verschillende kleine tempels waar ze blijven overnachten. De ruimte waar wij hebben overnacht was ook nieuw en aangebouwd aan de tempel zelf. Het voelde voor ons aan als een 2de klas hotel met een show. Toen we dit vertelden aan een stel met tienerdochter uit Zweden, waren ze geshockeerd. Het was toch rustig, aparte ervaring enzo. We hebben ze het advies gegeven om naar Tibet af te reizen. Om verlichting te zoeken of om iets spirtiueels te ervaren kan je beter hier naartoe. Daar alleen al over straat lopen - nog zonder een bezoek aan een tempel - geef je een apart gevoel. Helemaal als je wordt omhelsd van blijdschap door een van de vele oude vrouwelijk pelgrims die de aan het schoonmaken zijn en je ze een kleine donatie geeft. Daar word ik verlicht van en dat geeft mij een goed gevoel.
In Thailand kan je je laten zeggen door een monnik (uiteraard tegen een donatie) maar je krijgt dan je eigen persoonlijke zegening en niet een algemene groepsgroet.
Maar goed, ik dwaal af. De matrassen waren dus weg, wij gaan dan ook maar weg. De weekendtas laten we nog even achter. We nemen iedere vakantie cadeaus (lees 3 kilo aan kleine kaasjes) mee voor de gidsen, lokale families en iedereen die we verder leuk en aardig vinden. Aangezien we dit keer geen gids hebben, en Japan kou kent (vriesperiode) hebben we op Schiphol wat zakjes tulpenbollen ingekocht om ze oa bij het tempelcomplex van de overnachting uit te delen. We hadden er geen goed gevoel bij en hebben onze bollen weer meegenomen.
We pakken de bus naar de andere kant van het stadje. Hier is de begraafplaats. Via een 2 kilometer slingerpad kom je uit bij de Oku-no-in. Je kan de route afsnijden. Dit doen we op de terug weg. Op deze plaats staan 200.000 grafmonumenten van oude beroemde families. De overledenen liggen hier niet, maar slechts een haarlok, een tand of hun as.
Op de begraafplaats bevindt zich een waterput. Het verhaal van de put is dat wie niet zijn of haar weerspiegeling in het water ziet, binnen drie jaar zal overlijden. Gelukkig zien we beide onszelf.
Bij de graven en tombes staan soms kleine beeldjes met slabbetjes om. Dit is Jizo, ook bekend als Ojizosama. Hij is de beschermheilige van kinderen. Vroeger vaak aanbeden door de ouders wiens kind en dan met name bij de geboorte is overleden. Het slabbetje moet ze extra bescherming bieden in het hiernamaals.
De Japanners geloven dat alles (dat leeft en ook niet-leeft) een ziel heeft. Daarom worden de beelden aangekleed. Het beschermt ze tegen de kou. Vandaar dat sommige beelden - denk aan de beeldjes op het eiland Miyajima bij Hirsohima - voorzien van een mutsje.
We kopen een combi-kaart. Met deze kaart kunnen we de verschilende tempels, museum en het mausoleum bezoeken.
Bij de Famliymart snel de laatste 2 bento-boxen met 4 mega- tuna-maki's gepakt voor de treinreis terug. (Erg goed) Bij een ander stalletje nog wat nigiri's gekocht. (Minder goed)
2 uur eerder dan aangegevem reizen wij terug naar Osaka en met de metro door naar het hotel dat om de hoek zit. We zijn er kwart voor 3. Officieel mag je pas vanaf 3 uur in checken. We horen dat onze koffers goed zijn aangekomen, staan zelfs al in de kamer, maar zelf mogen we niet de kamer in. Evert heeft iets nodig uit de koffer. Een medewerker haalt de koffer op. Rond 3 uur springt de hele lobby overeind om vervolgens in de rij te gaan staan om in te checken. Gaat vrij snel, maar het blijft vreemd om zo stipt te zijn.
Snel omkleden en overige baggage in de kamer leggen.
We wandelen naar de foodmarket. Het gerecht dat je in Osaka moet eten is Takoyaki. Stukjes octopus in deegballetjes. Zeg maar een poffertje/blini maar dan wat zachter qua deeg en gevuld. Bij een ander eetstalletje op straat, kopen we een tentakel van de grill. De foodmarkt loopt over in het uitgaansgebied met nog meer eetkraampjes, winkels en speel- en gokhallen. Het is er megadruk en dat voor18:00 uur! Het uitgaangsgebied is open tot21:00 uur. In een speelhal spot ik een jong stel verkeleed als Yushi en Mario. Nee, het waren duidelijk geen personeelsleden die reclame aan het maken zijn voor de nieuwste Mario Party Game.
Bij een restaurantje nemen we maki en nigiri mee als take away. Nemen nog een keer portie takoyaki. Op het moment van naar binnen gaan was het leeg. Bij naar buiten gaan, stond er een mega rij. Kennelijk is er omgeroepen dat er Gaijin binnen zijn en als die het eten, dan moet het wel goed zijn :-)
Via de foodmarkt lopen we terug en halen nog even bij een viskraampje een box tonijn sashimi. Omdat ze bijna dicht gaan, gaat alles goedkoper weg. Ipv 1380 yen kost een doos met 10 stukjes tonijn nu 500 yen. We nemen nog een doosje mee om iin de hotelkamer op te peuzelen. De hotels tot nu toe hebben op sommige verdiepingen magnetrons staan. Naast de vele automaten met drinken, staan er ook automaten met grote bakken ramen die je daarin kan opwarmen. De kamers hebben een koelkastje. Deze is leeg. De hotels gaan er kennelijk vanuit dat je deze zelf opvult. Helemaal prima!
De honden die we tot nu toe zien in Japan zijn over het algemeen allemaal klein van formaat. Vaak zijn ze ook met zijn 2en. Ze zijn altijd aangelijnd. Zielig is de dierenwinkel in Osaka. In de etalage zie je de jonge dieren (kittens als pups) in kleine hokken zitten. Weliswaar met eten/drinkbak, kattenbak en speeltje, maar toch. De keren dat we langs liepen, werden de hokken schoongemaakt. Zowel de kittens als pups zijn allemaal rassen. De honden die we op straat zien, zijn ook allemaal ras. Veelal dwergpoedel en ook al een paar keer een corgi.